Jakie są oznaki i objawy anoreksji?

Ocena obecności anoreksji nie może opierać się wyłącznie na zewnętrznym wyglądzie danej osoby, gdyż to zaburzenie obejmuje nie tylko aspekty fizyczne, ale również psychiczne i behawioralne. Anoreksja nie jest ściśle związana z niedowagą, może dotyczyć także osób o różnych gabarytach ciała.

Jednakże, ze względu na kulturowe uprzedzenia związane z wagą i otyłością, osoby o większej budowie ciała mogą napotykać trudności w zdiagnozowaniu anoreksji. Również posiadanie niedowagi nie jest równoznaczne z występowaniem anoreksji. Warto pamiętać, że anoreksja uwzględnia zarówno czynniki psychologiczne, behawioralne, jak i fizyczne.

Istnieje kilka emocjonalnych, behawioralnych i fizycznych oznak i symptomów anoreksji. Jeśli Ty lub ktoś, kogo znasz, doświadcza poniższych objawów anoreksji, ważne jest, aby zwrócić się o pomoc.

Emocjonalne i psychiczne objawy anoreksji obejmują:

• Intensywny strach przed przybraniem na wadze.
• Trudności w realistycznej ocenie masy ciała i kształtu (zaburzony obraz siebie).
• Obsesyjne zainteresowanie jedzeniem, kaloriami i dietą.
• Odczucie nadwagi lub „grubości” pomimo faktycznej niedowagi.
• Strach przed konkretnymi rodzajami jedzenia lub grupami żywności.
• Zaprzeczanie istnieniu niskiej masy ciała lub ograniczeń w diecie.
• Silna potrzeba kontroli nad jedzeniem.
• Uczucie drażliwości i/lub występowanie objawów depresji.
• Myśli o samookaleczaniu się lub samobójstwie.

Do behawioralnych objawów anoreksji zalicza się:

• Modyfikacje nawyków lub rutyny żywieniowej, takie jak spożywanie pokarmów w określonej kolejności lub zmiana układu jedzenia na talerzu.
• Nagła zmiana preferencji żywieniowych, wyrażająca się eliminacją określonych rodzajów jedzenia lub grup żywności.
• Regularne komentowanie uczucia „grubości” lub nadwagi, mimo utraty wagi ciała.
• Stosowanie środków przeczyszczających, w tym celowego wymiotowania.
• Natychmiastowe udawanie się do łazienki po spożyciu posiłku.
• Przyjmowanie tabletek odchudzających lub substancji hamujących apetyt.
• Nadmierne ćwiczenia fizyczne lub stosowanie ekstremalnych programów treningowych.
• Trwanie na diecie, nawet gdy waga jest niska w porównaniu do płci, wzrostu i wieku.
• Przygotowywanie posiłków dla innych, ale nie dla siebie.
• Noszenie luźnej odzieży i/lub nakładanie warstw, aby zakryć utratę wagi.
• Wycofywanie się z życia towarzyskiego i unikanie spotkań z przyjaciółmi.

Najbardziej rozpoznawalnym objawem fizycznym anoreksji jest niska masa ciała w stosunku do wzrostu, płci i wieku. Ale anoreksja może występować nawet bez wykazywania objawów niedowagi. Oprócz symptomów związanych z masą ciała, anoreksja wywołuje także różnorodne objawy fizyczne, które są bezpośrednim efektem głodu i niedożywienia.

Fizyczne symptomy anoreksji obejmują:

• Znaczna utrata masy ciała w krótkim czasie.
• Zbyt niska waga w stosunku do wzrostu, wieku, płci i stanu zdrowia fizycznego.
• Efekty uboczne głodu i niedożywienia, takie jak zawroty głowy i/lub omdlenia.
• Uczucie chronicznego zmęczenia.
• Zwolnione bicie serca (bradykardia) lub nieregularne bicie serca (arytmia).
• Niskie ciśnienie krwi (niedociśnienie).
• Trudności w skupieniu uwagi.
• Odczuwanie ciągłego zimna.
• Brak miesiączki lub nieregularne cykle miesiączkowe.
• Problemy z oddychaniem.
• Wzdęcia i/lub ból brzucha.
• Osłabienie mięśni i utrata masy mięśniowej.
• Sucha skóra, łamliwe paznokcie i/lub przerzedzające się włosy.
• Wolne gojenie się ran i podatność na infekcje.
• Niebiesko-fioletowe zabarwienie dłoni i stóp.

Co powoduje anoreksję?

Anoreksja i inne zaburzenia odżywiania są złożonymi schorzeniami. Przyczyny anoreksji nie są dokładnie znane, ale badania wskazują, że może mieć na nią wpływ połączenie różnych czynników genetycznych, cech psychologicznych i środowiskowych, zwłaszcza społeczno-kulturowych.

Czynniki wpływające na rozwój anoreksji obejmują:

• Genetyka – 50% do 80% ryzyka wystąpienia zaburzeń odżywiania ma podłoże genetyczne. Osoby, których krewni pierwszego stopnia cierpią na zaburzenia odżywiania, mają 10 razy większe ryzyko rozwoju tego typu schorzeń.
• Trauma – zaburzenia odżywiania, w tym anoreksja, mogą wynikać z prób radzenia sobie z trudnymi emocjami poprzez kontrolę jedzenia. Przemoc fizyczna czy napaść seksualna mogą przyczynić się do powstania zaburzeń odżywiania.
• Środowisko – kultury, które idealizują określony typ ciała, często wywierają presję, aby być szczupłym. Kultura popularna, media i reklamy często łączą szczupłość z sukcesem, pięknem i szczęściem, co może wpływać na rozwój anoreksji.
• Presja rówieśnicza – Zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży, presja rówieśnicza może być potężną siłą. Dokuczanie, znęcanie się czy wyśmiewanie ze względu na wygląd lub wagę może być czynnikiem przyczyniającym się do rozwoju anoreksji.
• Zdrowie emocjonalne – Perfekcjonizm, impulsywność i trudne relacje mogą wpływać na obniżenie samooceny i własnej wartości. Te czynniki zwiększają ryzyko rozwinięcia anoreksji.

Czy anoreksja jest uleczalna? Leczenie anoreksji

Czy anoreksja może być wyleczona? Bez wątpienia, tak – anoreksja jest całkowicie wyleczalna. Jednakże, kluczowym elementem jest jak najszybsze skonsultowanie się z profesjonalnym specjalistą, ponieważ rozpoznanie choroby we wczesnych etapach daje możliwość szybszego i pełnego wyzdrowienia.

W procesie leczenia anoreksji ogromne znaczenie ma pełne wsparcie doświadczonych psychoterapeutów specjalizujących się w terapii zaburzeń odżywiania. Ważne jest zrozumienie, że przedwczesne przerwanie terapii może skutkować nawrotem choroby.

Leczenie anoreksji Katowice – diagnoza

Jeżeli występują oznaki i objawy anoreksji, psychiatra rozpocznie ocenę od przeprowadzenia pełnego wywiadu. Specjalista poruszy tematy związane z:

• Postawą wobec żywności i ograniczeń dietetycznych (w tym objadanie się, wymiotowanie i stosowanie środków przeczyszczających).
• Historią aktywności fizycznej i zaburzeń odżywiania występujących w rodzinie.
• Przeprowadzi wywiad psychologiczny.
• Przyjmowaniem leków i wcześniejszym leczeniem.

Należy pamiętać, że osoba dotknięta anoreksją lub innym zaburzeniem odżywiania osiągnie najlepsze rezultaty przy wczesnej diagnozie. Jeśli Ty lub ktoś, kogo znasz, doświadcza oznak i objawów anoreksji, ważne jest, aby jak najszybciej skonsultować się z lekarzem.

Rozpoznanie anoreksji obejmuje wykluczenie przez specjalistów potencjalnych przyczyn somatycznych utraty masy ciała.

Leczenie anoreksji – jak pomóc bliskim osobom?