Dzieci od najmłodszych lat wyrabiają sobie różnego rodzaju nawyki, które pozostaną z nimi na bardzo długi okres ich życia. Nadmierne godziny spędzane przed ekranem telewizora czy telefonu, brak aktywności fizycznej i nieregularny sen, w dłuższej perspektywie czasu będą miały duży wpływ na ich kondycję fizyczną i psychiczną.

Z własnego doświadczenia wiemy, że ilość filmów, seriali i różnego rodzaju programów rozrywkowych i gier, na produkcje których każdego roku wydawane są ogromne sumy pieniędzy, ciągle rośnie – dzieci będą jeszcze miały czas, aby przebywać przed ekranem – wielogodzinne przeglądanie YouTube’a i granie w gry nie jest odpowiednim zajęciem dla małego dziecka, a niestety coraz powszechniejszym.

W związku z rosnącym problemem „siedzącego” trybu życia wśród dzieci, w sieci pojawiły się najnowsze wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dotyczące aktywności fizycznej, snu i czasu spędzanego przez nie przed ekranem.

Zgodnie z wytycznymi WHO dzieci poniżej piątego roku życia muszą spędzać więcej czasu na aktywności fizycznej, a mniej w wózkach czy fotelikach, praktycznie ograniczając czas spędzany przed ekranami różnych urządzeń. Eksperci ocenili wpływ jaki ma niedostateczna ilość snu oraz czas spędzany przed ekranami na małe dzieci. Przedstawili także szereg korzyści płynących ze zwiększonego poziomu aktywności.

„Poprawa aktywności fizycznej, skrócenie czasu siedzącego i zapewnienie wysokiej jakości snu u małych dzieci poprawi ich zdrowie fizyczne, psychiczne i samopoczucie, a także pomoże w zapobieganiu otyłości dziecięcej i związanymi z nią chorobami w późniejszym życiu” – dr Fiona Bull, kierownik programu nadzoru i profilaktyki chorób niezakaźnych w Światowej Organizacji Zdrowia.

WHO szacuje również, że na dzień dzisiejszy ponad 23% osób dorosłych i 80% nastolatków nie jest wystarczająco aktywnych fizycznie. Ukształtowanie odpowiednich nawyków związanych ze snem, aktywnością fizyczną i trybem życia we wczesnym okresie życia pozwoli na ich udoskonalenie w okresie dorastania i dorosłości.

„To, co naprawdę musimy zrobić, to przywrócić dzieciom zabawę. Chodzi o przejście z trybu siedzącego na tryb zabawy, jednocześnie chroniąc odpowiedni sen” – mówi dr Juana Willumsen, ekspertka ds. otyłości dziecięcej i aktywności fizycznej.

Czytanie, opowiadanie dzieciom bajek, malowanie, śpiewanie i inne zajęcia z rodzicami, które nie są oparte na patrzeniu w ekran, są bardzo istotne dla ogólnego rozwoju dziecka. WHO przedstawiła wytyczne, których stosowanie przyczyni się do jego rozwoju motorycznego i poznawczego oraz dobrego zdrowia dzieci w przyszłości.

• Powinny być aktywne kilka razy dziennie na różne sposoby, w szczególności poprzez gry i zabawy na podłodze.
• Nie powinny spędzać czasu przed ekranem!
• Nie powinny przebywać dłużej niż 1 godzinę w wózkach, krzesełkach lub w chustach.
• Powinny mieć 14-17 godzin (0-3 miesiące) lub 12-16 godzin (4-11 miesięcy) dobrego snu wraz z drzemkami.

• Powinny spędzać co najmniej 3 godziny na różnego rodzaju aktywnościach o dowolnej intensywności, w tym na aktywności fizycznej o umiarkowanym lub intensywnym natężeniu, rozłożonej w ciągu dnia.
• Nie powinny przebywać dłużej niż 1 godzinę w wózkach, krzesełkach, w chustach i ogólnie w pozycji siedzącej.
• Dla rocznych dzieci nie zaleca się spędzania czasu przed ekranem .
• Dla 2-latków czas spędzany przed ekranem nie powinien być dłuższy niż 1-godzina dziennie. Im mniej tym lepiej.
• Powinny mieć 11-14 godzin dobrego snu, wraz z drzemkami – sen powinien być regularny i z czasem budzenia.

• Powinny spędzać co najmniej 3 godziny na różnego rodzaju aktywnościach o dowolnej intensywności, w tym co najmniej ` godzinę na aktywności fizycznej o umiarkowanym lub intensywnym natężeniu, rozłożonej w ciągu dnia.
• Nie powinny przebywać dłużej niż 1 godzinę w wózkach, krzesełkach, w chustach i ogólnie w pozycji siedzącej.
• Dla 3-4-latków czas spędzany przed ekranem nie powinien być dłuższy niż 1-
  godzina dziennie. Im mniej tym lepiej.
• Powinny mieć 10-13 godzin dobrego snu, który może obejmować drzemkę – sen powinien być regularny i z czasem budzenia.

Istnieje również wspólne zalecenie dla dzieci w każdym wieku – WHO zachęca rodziców i opiekunów do regularnego czytania i opowiadania bajek. Kolorowe kreskówki nigdy nie zastąpią nam bajki na dobranoc, którą opowiada nam mama lub tata.

Na podst. WHO Guideline. New WHO guidelines on physical activity, sedentary behaviour and sleep for
children under 5 years of age. Geneva 24.04.2019