Zaburzenia odżywiania to choroby natury psychicznej, które prowadzą do niezdrowej relacji z jedzeniem. Mogą pojawić się u każdego, niezależnie od wieku czy stylu życia. Do najczęstszych zaburzeń zalicza się anoreksję, bulimię oraz kompulsywne objadanie się. Na szczęście dostępne są skuteczne metody leczenia, które pomagają odzyskać zdrowie i lepsze samopoczucie.

Leczenie zaburzeń odżywiania Gliwice – Poradnia FOCUS

W Centrum Zdrowia Psychicznego FOCUS zapewniamy specjalistyczną pomoc dla dzieci, młodzieży i dorosłych. W przypadku zaburzeń odżywiania, zwłaszcza u najmłodszych, kluczowa jest szybka interwencja.

Nasi lekarze i specjaliści zapewniają kompleksową opiekę, przeprowadzając dokładną konsultację i dobierając odpowiednie wsparcie. W razie potrzeby kierujemy pacjentów na dodatkowe konsultacje u innych specjalistów, aby zapewnić jak najbardziej skuteczne leczenie. W naszych placówkach otrzymasz pomoc psychologiczną, psychiatryczną, terapeutyczną, dietetyczną w formie konsultacji online, a także neurologopedyczną.

Czym są zaburzenia odżywiania?

Zaburzenia odżywiania to schorzenia psychiczne, które wpływają na sposób, w jaki postrzegasz jedzenie, swoje ciało i własną wartość. Mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zarówno dla zdrowia fizycznego, jak i emocjonalnego, a w skrajnych przypadkach nawet zagrażać życiu.

Objawy zaburzeń odżywiania są różne u każdej osoby i zależą od ich rodzaju. Mogą obejmować liczenie kalorii, restrykcyjne ograniczanie jedzenia, napady objadania się, spożywanie produktów niejadalnych lub prowokowanie wymiotów. Zamiast czerpać przyjemność z jedzenia, osoba zmagająca się z tym problemem może odczuwać poczucie winy, wstyd lub niepokój.

Jedzenie jest niezbędne do życia, a każdy ma swoje własne preferencje i nawyki związane z nim. Jednak kiedy kontrolowanie jedzenia staje się obsesją, a jedzenie zamiast satysfakcji wywołuje stres, może to być sygnał alarmowy. Czasami trudno zauważyć moment, w którym zdrowa relacja z jedzeniem przekształca się w zaburzenie, ponieważ pewne nawyki mogą wydawać się normalne i stopniowo wkraczać w codzienne życie.

Jeśli masz poczucie, że utknąłeś w błędnym kole restrykcji, objadania się lub kompulsywnych zachowań związanych z jedzeniem, pamiętaj, że leczenie jest możliwe. Właściwa pomoc pozwala odzyskać zdrowie, równowagę i dobre samopoczucie, kiedy tylko poczujesz się gotowy, by sięgnąć po wsparcie.

Leczenie zaburzeń odżywiania Gliwice – rodzaje zaburzeń

Zaburzenia odżywiania mogą przybierać różne formy, a ich objawy oraz przyczyny bywają złożone. Oto kilka najczęściej występujących:

Anoreksja (jadłowstręt psychiczny) – charakteryzuje się skrajnym ograniczaniem jedzenia lub kalorii, silnym lękiem przed przybraniem na wadze oraz zniekształconym postrzeganiem własnego ciała.

Bulimia – polega na napadowym objadaniu się, po którym następują próby pozbycia się spożytego jedzenia poprzez prowokowanie wymiotów, stosowanie środków przeczyszczających lub intensywne ćwiczenia fizyczne. Osoby cierpiące na bulimię często mają poczucie utraty kontroli nad jedzeniem.

Zespół kompulsywnego objadania się – charakteryzuje się spożywaniem dużych ilości jedzenia w krótkim czasie, co często prowadzi do uczucia wstydu, winy i frustracji. W przeciwieństwie do bulimii, nie występują tu zachowania kompensacyjne, takie jak wymioty czy nadmierna aktywność fizyczna.

Pica – to kompulsywne spożywanie substancji niejadalnych, takich jak kreda, ziemia, papier czy farba. Zaburzenie to może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych.

Zaburzenie przeżuwania – objawia się cofaniem niestrawionego pokarmu do ust, gdzie jest on ponownie żuty, połykany lub wypluwany. Może występować zarówno u dzieci, jak i dorosłych.

ARFID (Zaburzenie unikania/ograniczania przyjmowania pokarmu) – to selektywne lub restrykcyjne jedzenie, które nie wynika z chęci schudnięcia czy negatywnego obrazu własnego ciała. Osoby z ARFID mogą unikać określonych pokarmów z powodu ich konsystencji, smaku lub obawy przed reakcją alergiczną.

Możliwe jest posiadanie więcej niż jednego rodzaju zaburzeń odżywiania w tym samym czasie.

Jakie są objawy zaburzeń odżywiania?

Zaburzenia odżywiania mogą objawiać się na różne sposoby, w zależności od ich rodzaju i nasilenia. Oznaki te mogą obejmować zarówno fizyczne zmiany, jak i nietypowe zachowania związane z jedzeniem.

Fizyczne oznaki mogą obejmować:

• Nagłe wahania nastroju, drażliwość lub stany depresyjne,
• Przewlekłe zmęczenie, brak energii,
• Zawroty głowy, omdlenia, uczucie osłabienia,
• Nadmierne wypadanie włosów lub ich przerzedzenie,
• Drastyczna utrata masy ciała lub szybkie jej wahania,
• Nocne poty, uderzenia gorąca, nieregularna termoregulacja organizmu.

Nietypowe zachowania związane z jedzeniem mogą obejmować:

• Ścisłą kontrolę spożywanych posiłków, unikanie określonych produktów,
• Epizody objadania się, czyli spożywanie dużych ilości jedzenia w krótkim czasie,
• Celowe prowokowanie wymiotów po posiłkach lub częste stosowanie środków przeczyszczających,
• Nadmierna aktywność fizyczna jako forma „spalania kalorii” po jedzeniu,
• Nagłe wyjścia do toalety tuż po posiłkach,
• Wycofanie się z życia towarzyskiego, unikanie wspólnych posiłków,
• Ukrywanie jedzenia lub wyrzucanie go, aby uniknąć jedzenia w obecności innych,
• Dziwne rytuały związane z jedzeniem, np. długie przeżuwanie, jedzenie w izolacji lub jedzenie tylko określonych grup produktów.

Czy łatwo rozpoznać zaburzenie odżywiania?

Zaburzenia odżywiania mogą być trudne do wykrycia, ponieważ często są mylone z nagłą zmianą diety lub stylu życia. Nie zawsze można ocenić na pierwszy rzut oka, czy ktoś zmaga się z tym problemem – osoby cierpiące na zaburzenia odżywiania często ukrywają swoje nawyki i starają się maskować objawy.

Jak wygląda zaburzenie odżywiania?

Jeśli zmagasz się z zaburzeniami odżywiania, możesz doświadczać poczucia, że:

• Jedzenie stanowi zagrożenie lub może Ci zaszkodzić.
• Po każdym posiłku odczuwasz wstyd lub poczucie winy.
• Twoja waga lub wygląd nie są takie, jak powinny być.
• „Zawiodłeś”, jeśli nie spełniasz określonych norm dotyczących jedzenia i masy ciała.
• Inni ludzie oceniają Cię negatywnie na podstawie wyglądu.
• Kontrola nad jedzeniem to jedyny aspekt życia, nad którym masz władzę.
• Unikasz kontaktów społecznych z obawy przed oceną i krytyką.

Pamiętaj, że te myśli nie są wyborem. Zaburzenia odżywiania wpływają nie tylko na zdrowie fizyczne, ale także na sposób podejmowania decyzji, emocje i relacje z innymi. Mogą stopniowo ograniczać Twoją zdolność do normalnego funkcjonowania, dlatego tak ważne jest, by sięgnąć po wsparcie.

Przyczyny występowania zaburzeń odżywiania

Dokładne przyczyny zaburzeń odżywiania nie są w pełni poznane, jednak badania wskazują na kilka możliwych czynników, które mogą przyczyniać się do ich rozwoju:

Genetyka – Badania pokazują, że skłonność do zaburzeń odżywiania, takich jak anoreksja, bulimia czy napadowe objadanie się, może występować w rodzinach. Czynniki genetyczne mogą zwiększać ryzyko zachorowania, jeśli w Twojej biologicznej rodzinie występowały podobne problemy.

Funkcjonowanie mózgu – Substancje chemiczne w mózgu, takie jak dopamina i serotonina, odgrywają kluczową rolę w odczuwaniu przyjemności i regulacji emocji. Badania sugerują, że u osób z zaburzeniami odżywiania może dochodzić do zaburzeń w ich działaniu, co wpływa na zachowania związane z jedzeniem.

Wpływ społeczeństwa i kultury – Presja społeczna, aby spełniać określone standardy wyglądu, może negatywnie wpływać na zdrowie psychiczne i prowadzić do zmian w nawykach żywieniowych. Media społecznościowe, telewizja i filmy często promują nierealistyczne wzorce sylwetki, co może obniżać samoocenę i wzmacniać obsesję na punkcie wyglądu.

Problemy psychiczne – Zaburzenia odżywiania mogą być niezdrową metodą radzenia sobie z trudnymi emocjami. Gdy życie wydaje się przytłaczające, obsesja na punkcie jedzenia może stać się mechanizmem kontroli. Często współwystępują one z innymi problemami psychicznymi, takimi jak depresja, zaburzenia lękowe czy zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne.

Leczenie zaburzeń odżywiania u dzieci

Zaburzenia odżywiania mogą dotyczyć nie tylko dorosłych, ale również dzieci i nastolatków. W ich przypadku problem często zaczyna się niewinnie – od wybiórczego jedzenia, eliminowania niektórych produktów, nadmiernego zainteresowania zdrowym odżywianiem czy chęci „bycia fit”. Jednak z czasem może przerodzić się w poważne zaburzenie, które wpływa zarówno na zdrowie fizyczne, jak i psychiczne dziecka.

Niepokojące sygnały, na które warto zwrócić uwagę:

• Nagła utrata masy ciała lub brak przybierania na wadze mimo rosnącego organizmu,
• Unikanie jedzenia w towarzystwie lub częste wymówki, by nie jeść,
• Obsesyjne liczenie kalorii i kontrolowanie składu posiłków,
• Silna reakcja emocjonalna na jedzenie – lęk, złość, smutek,
• Wzmożona aktywność fizyczna w celu „spalania kalorii”,
• Nasilone kompleksy i negatywne postrzeganie własnego ciała.

Wczesna reakcja ma kluczowe znaczenie! Dzieci z zaburzeniami odżywiania często nie są w stanie same zauważyć problemu, dlatego to rodzice, nauczyciele czy bliscy powinni zwrócić uwagę na ich zachowanie i w razie potrzeby poszukać profesjonalnej pomocy.

Leczenie zaburzeń odżywiania Gliwice – metody

Leczenie zaburzeń odżywiania jest dostosowane do konkretnego przypadku i zależy od rodzaju oraz stopnia nasilenia problemu. Może obejmować kilka kluczowych elementów:

Psychoterapia – Specjalista pomoże dobrać odpowiednią metodę terapii, dostosowaną do Twoich potrzeb. Do najczęściej stosowanych form należą terapia indywidualna, grupowa oraz rodzinna. Wiele osób korzysta również z terapii poznawczo-behawioralnej (CBT), która pomaga zmienić myślenie i nawyki związane z jedzeniem.

Farmakoterapia – Jeśli zaburzeniom odżywiania towarzyszą inne schorzenia psychiczne, takie jak depresja czy zaburzenia lękowe, lekarz może zalecić stosowanie leków przeciwdepresyjnych, przeciwlękowych lub innych środków wspomagających leczenie.

Wsparcie dietetyczne – Dietetyk specjalizujący się w zaburzeniach odżywiania może pomóc w odbudowie zdrowych nawyków żywieniowych, opracowaniu odpowiedniego planu posiłków oraz nauce właściwego podejścia do jedzenia. Może również udzielić praktycznych wskazówek dotyczących zakupów spożywczych, planowania i przygotowywania posiłków.

Najczęściej najlepsze efekty przynosi połączenie różnych metod leczenia. Specjaliści współpracują, aby stworzyć kompleksowy plan terapeutyczny, który obejmuje aspekty fizyczne, psychiczne i behawioralne związane z zaburzeniem.

Uwaga!

W bardziej zaawansowanych przypadkach zaburzeń odżywiania, gdy stan zdrowia pacjenta jest poważnie zagrożony, konieczne może być leczenie szpitalne lub pobyt w specjalistycznym ośrodku. Taka forma terapii zapewnia całodobową opiekę medyczną, monitorowanie stanu zdrowia oraz intensywne wsparcie psychologiczne. Hospitalizacja jest zazwyczaj zalecana w sytuacjach, gdy występują groźne dla życia powikłania lub gdy inne metody leczenia nie przynoszą oczekiwanych rezultatów.

Terapia zaburzeń odżywiania Gliwice

Terapia może być zarówno wyzwaniem, jak i źródłem satysfakcji. Regularne spotkania z terapeutą pomogą Ci zrozumieć mechanizmy myślowe, które wpływają na Twoje zachowania i emocje, a także nauczyć się stopniowo je zmieniać.

Otworzenie się przed terapeutą może być trudne, zwłaszcza gdy dopiero zaczynasz pracę nad sobą. Przyjęcie pomocy bywa wyzwaniem, zwłaszcza jeśli masz poczucie kontroli nad sytuacją. Terapia może również wywołać trudne emocje, z którymi nie zawsze chcesz się konfrontować.

Nie ma w tym nic złego – wręcz przeciwnie, warto otwarcie rozmawiać o swoich uczuciach ze specjalistą. Pamiętaj, że jest on po to, aby Cię wspierać na każdym etapie leczenia, a nie oceniać. Nie musisz przechodzić przez ten proces samodzielnie!

Leczenie zaburzeń odżywiania Gliwice Poradnia FOCUS

Dobrą wiadomością jest to, że powrót do zdrowia jest możliwy, a leczenie daje nadzieję na lepsze jutro. Zaburzenia odżywiania nie ustępują z dnia na dzień – proces zdrowienia wymaga czasu, cierpliwości i wsparcia specjalistów. Jego długość zależy od nasilenia problemu oraz czasu, przez jaki się z nim zmagałeś.

Możesz zauważyć pierwszą poprawę po rozpoczęciu terapii, przyjmowaniu leków lub rozmowie z profesjonalistą. Czasami jednak zdarza się, że na początku leczenia objawy mogą się nasilić, zanim zaczniesz odczuwać realną ulgę – to część procesu zdrowienia i nie oznacza, że leczenie nie działa.

Jeśli podejrzewasz, że Ty lub ktoś bliski – dziecko, partner, przyjaciel – zmaga się z zaburzeniami odżywiania, nie zwlekaj. Skontaktuj się z nami w Poradni Focus w Gliwicach lub Katowicach – pomożemy Wam znaleźć najlepszą drogę do zdrowia.