Otyłość to przewlekła choroba metaboliczna, charakteryzująca się nadmiernym gromadzeniem tkanki tłuszczowej w organizmie, które może negatywnie wpływać na zdrowie fizyczne i psychiczne. Często wiąże się z innymi schorzeniami, takimi jak cukrzyca typu 2, nadciśnienie tętnicze, choroby serca, problemy ze stawami, a także z obniżonym poczuciem własnej wartości, stresem i depresją.

Przyczyny otyłości są złożone – obejmują zarówno czynniki biologiczne, jak i psychologiczne, społeczne oraz środowiskowe. Styl życia, nawyki żywieniowe, poziom aktywności fizycznej, ale również trudności emocjonalne i stres mogą znacząco wpływać na rozwój i utrzymywanie się tej choroby.

Leczenie Otyłości Gliwice Poradnia Focus

Jeśli Ty lub Twoje dziecko zmagacie się z nadmierną masą ciała, pojawiają się napady objadania się albo jedzenie staje się sposobem na radzenie sobie z emocjami – to ważny sygnał, że warto skorzystać z profesjonalnej pomocy. Otyłość, zarówno u dorosłych, nastolatków, jak i dzieci, jest złożonym problemem, który często ma swoje źródła nie tylko w stylu życia, ale również w psychice, sposobie radzenia sobie ze stresem oraz w trudnościach emocjonalnych.

W Centrum Terapii FOCUS znajdziesz wsparcie:

• psychiatrę dziecięcego – jeśli problemy z otyłością dotyczą dziecka lub nastolatka; lekarz oceni stan zdrowia psychicznego i fizycznego, w tym wpływ masy ciała na funkcjonowanie, oraz w razie potrzeby wdroży leczenie wspierające proces zdrowienia,
• psychiatrę dla dorosłych – który postawi diagnozę medyczną i może zalecić leczenie pomagające w stabilizacji nastroju, redukcji napięcia emocjonalnego czy impulsów prowadzących do jedzenia pod wpływem stresu,
• psychologa – który pomoże zrozumieć psychologiczne przyczyny trudności z masą ciała, takie jak jedzenie emocjonalne, niska samoocena, stres, trudności w regulacji emocji lub utrwalone niezdrowe nawyki, a także opracuje plan wspierający zmianę zachowań,
• psychoterapeutę – który poprowadzi terapię ukierunkowaną na poprawę relacji z jedzeniem i własnym ciałem, zmianę szkodliwych przekonań, wzmocnienie poczucia wartości oraz rozwijanie zdrowych strategii radzenia sobie z emocjami i napięciem.

Czym jest otyłość i dlaczego nie zawsze chodzi „tylko o jedzenie”?

Otyłość to nie tylko nadmiar kilogramów, ale przede wszystkim przewlekły stan, który wpływa na zdrowie fizyczne i psychiczne. Choć często mówi się o niej w kontekście diety i aktywności fizycznej, u podstaw tego zaburzenia leżą często emocje – niezaspokojone potrzeby, stres, traumatyczne doświadczenia czy niskie poczucie własnej wartości.

Wielu pacjentów, którzy przychodzą na terapię z problemem otyłości, opowiada o latach nieudanych prób odchudzania, ciągłego poczucia winy, wstydu i porażki. Pomimo podejmowanych wysiłków, efekt utraty wagi nie utrzymuje się długo – często pojawia się tzw. efekt jo-jo, co dodatkowo pogłębia frustrację i obniża motywację.

Diagnoza i leczenie otyłości u dzieci i dorosłych – rola psychiatry

W wielu przypadkach trudności z utrzymaniem prawidłowej masy ciała wynikają z nieprawidłowych mechanizmów radzenia sobie ze stresem, niskiej samooceny, zaburzeń odżywiania (np. kompulsywnego objadania się) czy depresji i lęku. Lekarz psychiatra diagnozuje i leczy zaburzenia odżywiania.

Podczas konsultacji psychiatrycznej lekarz przeprowadza szczegółowy wywiad, pytając o:

• historię masy ciała i wcześniejsze próby odchudzania,
• relację z jedzeniem (np. jedzenie pod wpływem stresu, emocji, nudy),
• obecność objawów depresyjnych, lękowych lub zaburzeń odżywiania,
• sytuację rodzinną i emocjonalną, która może wpływać na sposób odżywiania.

Na podstawie zebranych informacji psychiatra może:

• postawić diagnozę medyczną, jeśli otyłość ma podłoże psychiczne (np. zespół kompulsywnego objadania się, depresja atypowa),
• wdrożyć leczenie farmakologiczne, które pomaga zredukować objadanie się, poprawić nastrój i zmniejszyć impulsywność,
• skierować pacjenta na psychoterapię, by pomóc w trwałej zmianie nawyków i wzmocnieniu motywacji do dbania o siebie.

Otyłość u dzieci i nastolatków

Otyłość u dzieci i nastolatków to coraz częstszy problem zdrowotny, który wpływa nie tylko na ciało, ale także na psychikę i relacje społeczne młodych osób. Nadmierna masa ciała u dziecka nie zawsze wynika wyłącznie z nieprawidłowej diety – często łączy się z emocjami, stresem, niską samooceną, brakiem ruchu czy nieprawidłowymi nawykami żywieniowymi wyniesionymi z domu.

Wielu młodych ludzi sięga po jedzenie, by poradzić sobie z trudnymi emocjami – smutkiem, złością, samotnością czy lękiem. Z czasem takie zachowania mogą prowadzić do kompulsywnego objadania się i dalszego przybierania na wadze. Dodatkowo, dzieci i nastolatki z otyłością często doświadczają wykluczenia, drwin lub braku akceptacji w grupie rówieśniczej, co pogłębia problemy emocjonalne i jeszcze bardziej utrwala błędne koło jedzenia pod wpływem stresu.

Wczesna reakcja i objęcie dziecka opieką specjalistów pomagają nie tylko poprawić zdrowie fizyczne, ale także zapobiec poważnym problemom emocjonalnym, które mogą utrzymywać się w dorosłości.

Psychoterapia w leczeniu otyłości – dlaczego jest tak ważna?

Psychoterapia to proces, który pozwala zrozumieć, jakie mechanizmy kierują naszymi wyborami żywieniowymi, dlaczego sięgamy po jedzenie w określonych sytuacjach oraz jak zbudować zdrowszą relację z własnym ciałem. Dzięki regularnej pracy z terapeutą można nauczyć się rozpoznawać emocje, które stoją za kompulsywnym jedzeniem, oraz znaleźć inne sposoby radzenia sobie z napięciem.

Psychoterapia nie polega na narzucaniu diety – jej celem jest zmiana na poziomie psychologicznym. Osoby korzystające z leczenia psychoterapeutycznego uczą się lepiej rozumieć siebie, swoje potrzeby i granice. To ważny krok w stronę trwałej zmiany i poprawy jakości życia – nie tylko pod względem zdrowia, ale również samopoczucia emocjonalnego i funkcjonowania w relacjach.

Skąd się bierze otyłość?

Chociaż czynniki biologiczne i środowiskowe – takie jak siedzący tryb życia czy niezdrowa dieta – odgrywają dużą rolę w rozwoju otyłości, nie można pomijać aspektu psychicznego. Bardzo często za trudnością w utrzymaniu zdrowej wagi kryją się głębokie mechanizmy psychologiczne. Jedzenie może pełnić funkcję „znieczulacza”, dającego chwilową ulgę w trudnych emocjach – smutku, złości, napięciu czy samotności.

Część pacjentów sięga po jedzenie automatycznie, bez świadomości, że próbuje w ten sposób poradzić sobie z bólem emocjonalnym. Inni mówią o tym, że od dzieciństwa jedzenie kojarzyło się z nagrodą lub pocieszeniem – i te wzorce są powielane w dorosłości. Psychoterapia pozwala przeanalizować te schematy, zmieniać je i budować zdrowsze nawyki emocjonalne.

Trauma a nadmierna masa ciała – kiedy jedzenie staje się mechanizmem obronnym

W wielu przypadkach osoby z otyłością doświadczyły w przeszłości trudnych wydarzeń – zaniedbania emocjonalnego, przemocy, poniżania lub chronicznego stresu. Ciało staje się wtedy „tarczą”, za którą można się schować. Nadmiarowe kilogramy bywają też nieświadomą próbą stworzenia dystansu między sobą a światem – zwłaszcza jeśli kontakt z innymi budzi lęk lub nieufność.

Psychoterapia daje możliwość bezpiecznego przyjrzenia się tym doświadczeniom, ich przepracowania i znalezienia nowych, zdrowszych sposobów radzenia sobie. Proces ten wymaga czasu i wsparcia, ale przynosi realną ulgę i trwałą poprawę.

Proces terapeutyczny zawsze zaczyna się od konsultacji z psychoterapeutą. Podczas tych spotkań specjalista przeprowadza szczegółowy wywiad, omawia objawy, sytuację życiową pacjenta i wspólnie z nim ustala cele terapii. Jeśli okaże się, że do leczenia potrzebna jest także opieka medyczna (np. lekarza psychiatry, dietetyka lub endokrynologa), terapeuta może zaproponować współpracę z innymi specjalistami.

Same sesje psychoterapii odbywają się zazwyczaj raz w tygodniu i trwają 50 minut. W trakcie spotkań pacjent uczy się rozpoznawać swoje potrzeby, emocje i schematy działania. Dzięki temu może podejmować decyzje bardziej świadomie i z większym poczuciem wpływu. W leczeniu otyłości nie chodzi tylko o kilogramy – chodzi przede wszystkim o odzyskanie równowagi, szacunku do siebie i wewnętrznej siły do życia w zgodzie ze sobą.