Dyski sensoryczne – co to jest? Jak można je wykorzystać w terapii?

Dyski sensoryczne to niezastąpione przyrządy terapeutyczne. Choć są niewielkie i proste w budowie, mają niemal nieograniczony zakres zastosowań. Świetnie sprawdzają się w przypadku dzieci w każdym wieku i o różnych potrzebach. Sprawdź, czym są dyski sensoryczne i jak można je wykorzystać podczas zajęć terapeutycznych.

Dlaczego warto włączyć dyski sensoryczne do terapii?

Dyski sensoryczne – czym są?


Dyski sensoryczne można wykorzystać do siedzenia, do ćwiczeń równowagi na stojąco lub ułożyć z nich tor przeszkód. Zakres zastosowań jest niezwykle szeroki. Wszystko zależy od potrzeb pacjenta i kreatywności terapeuty. Te niewielkie przyrządy to obowiązkowe wyposażenie każdego gabinetu integracji sensorycznej. Wybierając konkretne produkty, warto zwracać uwagę na materiał ich wykonania. Powinien mieć wymagane atesty i nie może zawierać ftalanów, BPA ani metali ciężkich.

Dysk sensoryczny to niewielki i prosty w budowie przyrząd. Zgodnie z nazwą najczęściej ma kształt dysku (choć dostępne są również dyski kwadratowe). Może być mniejszy lub większy, wypełniony powietrzem lub twardy. Ważnym elementem takich akcesoriów są wypustki sensoryczne, które pobudzają receptory czuciowe i poprawiają ukrwienie dłoni i stóp.

Dlaczego warto włączyć dyski sensoryczne do terapii?


Prawidłowy rozwój sensoryczny odgrywa niezwykle ważną rolę w procesie uczenia się i zdobywania podstawowych umiejętności wykorzystywanych w codziennym życiu. Dla małego dziecka jest on szczególnie istotny, ponieważ pozwala na osiągnięcie:

  • poprawnej koordynacji ruchowej i zdolności motorycznych, 
  • umiejętności rozpoznawania i opisywania doznań zmysłowych,
  • umiejętności stania, siedzenia i chodzenia,
  • umiejętności mówienia i pisania. 

Kluczowe jest jednoczesne rozwijanie wszystkich zmysłów dziecka. Właśnie dlatego wszelkie pomoce terapeutyczne są tak przydatne. Przyrządy zaprojektowanie z myślą o terapii integracji sensorycznej mają za zadanie oddziaływać na więcej niż jeden zmysł w tym samym czasie.

Dyski sensoryczne są doskonałym przykładem – wpływają na wzrok i odczucia dotykowe. Z ich pomocą można zaprojektować wiele różnych ćwiczeń, zabaw i działań typowo rehabilitacyjnych. Są wszechstronne i z łatwością można dopasować ich zastosowanie do wieku i potrzeb konkretnej osoby.

Dyski sensoryczne zestaw
Przeczytaj również:
Jaka jest rola dotyku w rozwoju człowieka?
Szczęśliwy rodzic – szczęśliwe dziecko
Gdzie w Gliwicach można udać się z dzieckiem do psychologa?
Fobia szkolna – Dlaczego dziecko boi się iść do szkoły?
Jak motywować dziecko do nauki? 12 sprawdzonych strategii.
Dlaczego dziecko nie słucha?

Zastosowanie dysków sensorycznych


Dyski sensoryczne stosowane w terapii integracji sensorycznej są wykorzystywane w treningu czucia głębokiego. Zabawa takimi elementami pozwala również ćwiczyć zmysł dotyku i wzroku – dziecko uczy się opisywać swoje doznania zmysłowe. Sprzyjają temu intensywne kolory i wypustki w różnych kształtach. 

Duży zestaw dysków sensorycznych można wykorzystać również podczas gier i zabaw zespołowych. Idealnie sprawdzi się podczas budowania torów i ścieżek sensorycznych. Doskonale nadaje się do  ćwiczeń równoważnych – stąpanie po niestabilnym podłożu poprawia równowagę statyczną i dynamiczną, a także stymuluje układ przedsionkowy. 

Dysków sensorycznych w różnych kształtach i rozmiarach można używać do:

  • pobudzania receptorów czucia,
  • ćwiczeń równowagi, 
  • ćwiczeń rozwijających motorykę,
  • ćwiczeń korygujących wady postawy,
  • masażu,
  • pobudzania krążenia krwi,
  • redukowania napięcia mięśniowego,
  • leczenia płaskostopia i koślawości kończyn u dzieci.

Dyski sensoryczne w formie poduszek wypełnionych powietrzem mogą również służyć do siedzenia (zapobiegają przyjmowaniu nieprawidłowej postawy). Mogą z nich korzystać zarówno dzieci, jak i dorośli. Poduszki sensoryczne stanowią świetne akcesorium podczas ćwiczeń fitness czy rehabilitacji dzieci, niemowląt i dorosłych.

Dyski sensoryczne – pomysły na ich wykorzystanie


Dysków sensorycznych można używać ich pojedynczo lub w zestawach zawierających elementy w różnych kolorach, wielkościach i układach wypustek. Świetnym wyborem jest również wyposażenie gabinetu w gotowy komplet krążków dotykowych. Są one specjalnie dobrane, aby dawać wiele różnych możliwości podczas terapii.

Rozpoznawanie kształtów i doznań zmysłowych

Rozpoznawanie kształtów i doznań zmysłowych


Do tego ćwiczenia przyda się duży lub mały zestaw dysków sensorycznych. Dziecko może dotykać stopami dużego dysku, w tym samym czasie odszukując palcami rąk mały dysk o takiej samej strukturze. 

Komplet zawiera duże dyski oraz ich małe odpowiedniki, dzięki czemu doskonale nadaje się do przeprowadzania tego typu zabaw sensorycznych. 

Ścieżka sensoryczna


Ścieżka sensoryczna ma formę toru przeszkód. Dziecko pokonuje go, poruszając się po nim bosymi stopami. Jest on ułożony z elementów o różnych kolorach, wielkościach, strukturach i fakturach.  Dyski sensoryczne mogą składać się na cały tor lub być połączone z innymi przyrządami, na przykład:

  • łukami wspierającymi utrzymywanie równowagi, 
  • „kamieniami” do skakania, 
  • panelami sensorycznymi wypełnionymi różnymi materiałami (kamieniami, sztuczną trawą, grochem itp.),
  • elementami do balansowania, 
  • półkulami, 
  • skakankami,
  • tunelami.

Bardzo ważne jest to, aby elementy toru przeszkód miały różną fakturę i angażowały wszystkie zmysły dziecka. Pokonywanie ścieżki sensorycznej rozwija przede wszystkim zdolności motoryczne i koordynację ruchową. Wpływa również pozytywnie na percepcję wzrokową i pobudza receptory czuciowe (głównie stóp, ale nie tylko). 

Dyski sensoryczne - jak można je wykorzystać w terapii?

Masaż dłoni i stóp


Dyski sensoryczne mają wypustki, które działają stymulująco na receptory skóry, ale także na tkanki położone głębiej.  Dlatego doskonale nadają się do masażu dłoni i stóp – nie tylko u dzieci. 

Są bardzo często wykorzystywane w rehabilitacji pourazowej, ponieważ pozwalają na szybki i bezpieczny powrót do stanu sprzed urazu. Intensywność nacisku można płynnie regulować, więc pacjent nie jest narażony na ból i dyskomfort.

Co daje wykorzystywanie dysków sensorycznych?


Wykorzystywanie dysków sensorycznych oferuje szereg korzyści zarówno dla dzieci, jak i dorosłych. Dyski te stymulują receptorów skóry, co może poprawić świadomość własnego ciała i równowagę. U dzieci mogą one wspierać rozwój motoryczny oraz pomagać w koncentracji, zwłaszcza w przypadku dzieci z ADHD czy zaburzeniami sensorycznymi.

Dla dorosłych stosowanie dysków sensorycznych może przynieść ulgę w bólach pleców, poprawić postawę ciała oraz wzmocnić mięśnie kręgosłupa. Wreszcie, stanowią one także narzędzie do ćwiczeń w rehabilitacji po urazach czy operacjach.

Dyski sensoryczne zyskały rekomendacje zarówno fizjoterapeutów, jak i terapeutów integracji sensorycznej. Wykorzystanie dysków może przynieść liczne korzyści dla rozwoju równowagi, koordynacji ruchowej, ogólnej kontroli posturalnej, a także posłużyć jako skuteczne narzędzie rehabilitacji.