Stan gotowości, niepokój, napięcie i niepewność. Do tego dyskomfort
w brzuchu. Brzmi znajomo? Tak działa stres. Można mówić o co najmniej
43 jego powodach. Co czwarty z nich związany jest
z życiem zawodowym.

Stresować może praktycznie wszystko. Mogą to być drobne kłopoty
lub poważniejsze trudności. Kluczem jest subiektywne odczucie dyskomfortu
i napięcia, które jest nimi spowodowane. Thomas Holmes i Richard Rahe
badali co konkretnie może wywołać reakcję stresową.

Dwaj psychiatrzy ogłosili w 1967 roku koncepcję stresu bazującą na pojęciu
stresora – rozumianego jako wewnętrzne lub zewnętrzne
zdarzenie lub bodziec, który go wywołuje. Opracowana została skala
43 wydarzeń życiowych. Uszeregowano je według tego,
z jaką siłą działają oraz jak wielkiego przystosowania
wymaga każde z nich. Następnie, każdej sytuacji przypisano
odpowiednią wartość umowną jednostek stresu w skali od 0 do 100.
W ten sposób powstał popularny kwestionariusz Social Readjustment Rating Scale (SRRS).

Kwestionariusz aplikowano ludziom przywiezionym na ostry
dyżur oraz ich osobom towarzyszącym. Okazało się, że w ciągu
ostatniego roku chorzy doświadczyli znacznie więcej stresujących
wydarzeń, niż osoby towarzyszące. W ten sposób udowodniono
statystyczny związek pomiędzy stresorami, a prawdopodobieństwem
zapadnięcia na poważną chorobę:
– 150–199 jednostek stresu = 37% szansa choroby w ciągu kolejnych 2 lat
– 200–299 jednostek stresu = 51% szansa choroby w ciągu kolejnych 2 lat
– ponad 300 jednostek stresu = 79% szansa choroby w ciągu kolejnych 2 lat

Wśród stresorów osobistych znalazły się takie sytuacje jak konflikty w rodzinie,
śmierć przyjaciela, rozwód, pobyt w więzieniu czy nawet ślub:

– Śmierć współmałżonka (100)
– Rozwód (73)
– Separacja małżeńska (65)
– Pobyt w więzieniu (63)
– Śmierć bliskiego członka rodziny (63)
– Zranienie ciała lub choroba (53)
– Zawarcie małżeństwa (50)
– Pogodzenie się ze skłóconym współmałżonkiem (45)
– Przejście na rentę lub emeryturę (45)
– Choroba w rodzinie (44)
– Ciąża (40)
– Kłopoty w pożyciu seksualnym (39)
– Powiększenie się rodziny (39)
– Śmierć bliskiego przyjaciela (37)
– Wzrost konfliktów małżeńskich (35)
– Hipoteka ponad 10000 dolarów (31)
– Wiadomość o konieczności zwrotu większego długu lub pożyczki (30)
– Opuszczenie przez dzieci domu rodzinnego (29)
– Kłótnie i starcia z krewnymi współmałżonka (29)
– Początek lub zakończenie pracy zawodowej współmałżonka (26)
– Rozpoczęcie lub zakończenie nauki szkolnej (26)
– Zmiany standardu, poziomu życia (25)
– Zmiany osobistych nawyków i przyzwyczajeń (24)
– Zmiana mieszkania (20)
– Zmiana szkoły (20)
– Zmiany w spędzaniu wolnego czasu (19)
– Zmiany w praktykach religijnych (19)
– Zmiany w nawykach życia towarzyskiego (18)
-Hipoteka lub zaciągnięcie długu poniżej 10000 dolarów (17)
– Zmiana nawyków snu (16)
– Zmiany częstości spotkań rodzinnych (15)
– Zmiany nawyków żywieniowych (15)
– Święta Bożego Narodzenia (12)
– Małe naruszenie przepisów prawnych (11)

Źródłem stresu zawodowego może być nie tylko konflikt w pracy,
skutki przepracowania czy wypalenie zawodowe. Również te na pozór
pozytywne czynniki – jak urlop czy podwyżka – mogą powodować
zaburzenia równowagi. Wśród przyczyn znajdują się:

– Zwolnienie z pracy (47)
– Przejście na rentę lub emeryturę (45)
– Rozpoczynanie nowej pracy zawodowej (39)
– Zmiany w dochodach (38)
– Zmiana zawodu (36)
– Zmiana stopnia odpowiedzialności w życiu zawodowym (29)
– Wzmożenie wysiłku dla wykonania jakiegoś zadania (28)
– Starcia z szefem (23)
– Zmiany warunków pracy lub najbliższego otoczenia (20)
– Urlop (13)

Weź kartkę, długopis i rozpocznij liczenie. Jeśli doświadczyłeś któregoś
z wymienionych zdarzeń w przeciągu ostatniego roku,
zapisz ilość punktów, jaka jest mu przypisana.
Jak wygląda Twój wynik?
Jeśli jest wysoki –  spokojnie, to jeszcze nie znaczy,
że czeka Cię poważna choroba.  Warto jednak zastanowić się
nad przyczyną takiego stanu. Może to czas na zmianę trybu życia?

Są takie stresory, które mimo wszystko ciężko jest wyeliminować.
Na niektóre sytuacje nikt nie ma wpływu. Możesz jednak nie pozwolić,
żeby stres przejął kontrolę nad Twoim życiem.
Dbaj o higienę życia i zdrowe relacje z innymi. Wysypiaj się,
nie zapominaj o urlopie. Racjonalnie się odżywiaj i neutralizuj
emocje poprzez sport. Regularnie oczyszczaj głowę i nie noś
ze sobą problemów. To wciąż za mało? W trudniejszych
życiowych sytuacjach korzystaj z profesjonalnego wsparcia.
Rozmowa z psychologiem pomaga wyjść z problemów o wiele szybciej.

mgr Natalia Szarapow
psycholog, trener, szkoleniowiec

Udostępnij wartościową treść znajomym!
[DISPLAY_ULTIMATE_SOCIAL_ICONS]