Dziecko nie pokazuje palcem i zaczynasz się martwisz? Pewnie już wiesz, że brak wskazywania palcem jest czerwoną flagą zaburzeń ze spektrum autyzmu. Choć może się to wydawać drobnym szczegółem, w rzeczywistości jest to istotny element wczesnej komunikacji i może sygnalizować potrzebę głębszej diagnozy. Dowiedz się więcej o znaczeniu gestu wskazywania i o tym, jak możesz wspierać rozwój swojego dziecka.
Spis treści:
- Kiedy dziecko zaczyna pokazywać palcem?
- Rola wskazywania w rozwoju komunikacji
- Dlaczego dziecko pokazuje palcem
- Dlaczego dziecko nie pokazuje palcem?
- Brak wskazywania palcem a rola rodziców
- Kiedy jeszcze dziecko nie pokazuje palcem?
- Dziecko nie pokazuje palcem – czy to na pewno autyzm?
- Czym jest autyzm?
- Inne objawy autyzmu
- W jakim wieku diagnozuje się autyzm?
- Nauka pokazywania palcem
- Jak zachęcać dziecko do pokazywania palcem?
Wyobraź sobie sytuację, w której dziecko przypadkowo upuszcza przekąskę z krzesełka do karmienia. Tata tego nie zauważył, ale zobaczył, że dziecko wskazuje palcem na podłogę. Podążając za wskazówką dziecka, spogląda w dół i dostrzega przekąskę. Wtedy mówi: „Och! Upuściłeś swoją przekąskę!”
W innym przypadku, maluch pragnie zabawki, która znajduje się na wysokiej półce. Wskazuje na nią, a potem przesuwa wzrok między zabawką a mamą. Mama podąża za spojrzeniem dziecka, dostrzega na półce piłkę i pyta: „Chcesz swoją piłkę?”
Podczas rodzinnej wizyty w parku, cicho przelatujący samolot przyciąga uwagę dziecka, które wskazuje na niego palcem. Rodzice również podnoszą wzrok i zauważają samolot. Z uznaniem komentują: „O rany! Co za fajny samolot!”
Wskazywanie to ekscytujący kamień milowy w rozwoju dziecka. Jest to jeden z pierwszych momentów, kiedy maluch jest w stanie przekazać Ci konkretną informację.
Kiedy dziecko zaczyna pokazywać palcem?
Niemowlęta zwykle zaczynają wskazywać między 9. a 12. miesiącem życia. Początkowo, dzieci mogą używać otwartej dłoni, aby prosić o coś, zanim nauczą się wskazywać jednym palcem. Chociaż większość maluchów korzysta z palca wskazującego, niektóre mogą wybierać inny palec, nawet środkowy.
Przed rozwinięciem umiejętności wskazywania, Twoje dziecko może komunikować swoje potrzeby przez sięganie po interesujące je rzeczy, jak ulubiona zabawka. Sięganie zwykle zaczyna się w okresie od 4. do 6. miesiąca życia, a rozwój motoryczny aspektu wskazywania wymaga nieco więcej czasu. Wskazywanie palcem jest podobne w rozwoju do chwytu pęsetowego i często pojawia się mniej więcej w tym samym czasie (9-10 miesiąc życia).
Chociaż pokazywanie palcem wydaje się być prostym gestem, obejmuje wiele aspektów rozwoju, co tłumaczy, dlaczego niektóre dzieci uczą się tego szybciej niż inne. Nie o wszystkich dzieci rozwój przebiega w ten sam sposób – niektóre mogą najpierw nauczyć się chodzić, inne zaczną wskazywać przed raczkowaniem.
Wskazywanie pojawia się razem z innymi gestami, które mogą się pojawić mniej więcej w tym samym czasie. Obejmują one machanie, podnoszenie rąk do bycia podniesionym, kiwanie głową na „tak” lub „nie” oraz podstawowe gesty rąk, takie jak klaskanie. Cała ta gama gestykulacji, w tym wskazywanie, stanowi kluczowy element nauki komunikacji przez Twoje dziecko.
Rola wskazywania w rozwoju komunikacji
Wskazywanie jest ważnym krokiem w rozwoju komunikacyjnym dziecka, ponieważ pokazuje, że dziecko zaczyna rozumieć, jak kierować uwagę innych na przedmioty czy zjawiska. To także oznaka rosnącej świadomości społecznej i zdolności do interakcji z otoczeniem, co jest fundamentalne w dalszym rozwoju językowym i społecznym. Zachęcanie dziecka do wskazywania i reagowanie na te gesty może znacząco wspierać jego rozwój komunikacyjny.
Chociaż wskazywanie może wydawać się prostym gestem, w rzeczywistości jest kluczowym elementem rozwoju dziecka. To prosty sposób na to, aby dwie osoby zaczęły myśleć o tej samej rzeczy. Jak pokazano w przykładach na początku, dzięki wskazywaniu dzieci mogą zwrócić uwagę swoich opiekunów na konkretne przedmioty, jak upuszczona przekąska, zabawka czy samolot.
Jest to istotne, ponieważ język służy ludziom do dzielenia się pomysłami i myślami. Wskazywanie jest jednym z pierwszych narzędzi, którymi małe dzieci posługują się, aby to osiągnąć.
Aby rozwinąć umiejętności komunikacyjne, dzieci zaczynają od wskazywania, co później ewoluuje w dodawanie słów do ich komunikacji. Stąd też wskazywanie stanowi fundament, na którym dzieci stopniowo budują swoje zdolności językowe i społeczne, ucząc się efektywnie wyrażać swoje myśli i uczucia.
Dlaczego dziecko pokazuje palcem
Dzieci od najmłodszych lat uczą się tych różnorodnych sposobów wskazywania. Zaczynają od wskazywania, by pokazać coś, a wkrótce potem uczą się wskazywać, aby coś zażądać. Gdy nie uzyskają natychmiastowej reakcji, rozwijające się typowo dziecko często przesunie wzrok, aby spojrzeć na opiekuna i sprawdzić, czy zwraca na nie uwagę. Dzieci używają wskazywania do komunikowania swoich zainteresowań i pragnień oraz do dzielenia się informacjami o otaczającym je świecie.
Oto kilka przykładów zastosowań wskazywania:
- Zwracanie uwagi dorosłego na coś (np. „o nie” – kiedy coś jest zepsute).
- Dzielenie się doświadczeniem – „Spójrz na to”.
- Komunikowanie potrzeb – (np. „Daj mi…”).
- Wyrażanie siebie lub identyfikowanie przedmiotów – (np. „To jest pies”).
- Wskazywanie, że czegoś brakuje, co może być sygnałem do – „Znajdź…” lub „Gdzie jest…?”
Wskazywanie to prosty gest, który można stosować na wiele sposobów, by wyrazić różnorodne emocje lub potrzeby. Specjaliści wyróżniają dwa rodzaje wskazywania: imperatywne i deklaratywne.
Wskazywanie imperatywne zachodzi, gdy dziecko wskazuje na coś, pokazując, że tego pragnie. Sugeruje, że chciałoby, abyś zdobył dla niego pewien przedmiot. Może to mieć miejsce, gdy dziecko wskazuje na banana leżącego na blacie, który chciałoby zjeść lub na zabawkę po drugiej stronie pokoju którą chce się bawić.
Dodatkowe przykłady wskazywania imperatywnego obejmują:
- Wskazywanie na coś, czego już nie ma, na przykład zabawkę, która nie znajduje się na swoim zwykłym miejscu.
- Wskazywanie na zabawkę umieszczoną na wysokiej półce.
Wskazywanie deklaratywne ma miejsce, gdy dziecko wskazuje obiekt, aby zwrócić na niego Twoją uwagę. Wskazując w ten sposób, dziecko sygnalizuje, że zauważyło coś interesującego i chce, abyś i Ty to zobaczył. Może to nastąpić, gdy dziecko zauważy zdjęcie w książce, które rozpoznaje lub zobaczy interesujące zwierzę, które chce Ci pokazać.
Inne przykłady wskazywania deklaratywnego to:
- Wskazywanie na coś zepsutego, na przykład mówiąc „O nie!”.
- Wskazywanie na coś ekscytującego, na przykład mówiąc „Spójrz na tego pieska!”
Między 15. a 24. miesiącem życia dziecko może zacząć używać wskazywania deklaratywnego w odpowiedzi na proste pytania, takie jak „Gdzie jest księżyc?” Wówczas może wskazać na rzeczywisty księżyc na niebie lub na jego obraz w książce.
Dlaczego dziecko nie pokazuje palcem?
Zazwyczaj dzieci, które rozwijają się prawidłowo, zaczynają wskazywać w celu komunikacji z innymi już w wieku około 12 miesięcy. Często towarzyszy temu komunikacja wzrokowa – na przykład patrzą na przedmiot, który wskazują, a potem na rodzica, aby zobaczyć jego reakcję.
Jeżeli dziecko w wieku 15 miesięcy nie wskazuje lub nie używa kontaktu wzrokowego do komunikacji, może to sygnalizować opóźnienie w rozwoju językowym lub inne problemy rozwojowe, zwłaszcza jeśli dziecko również nie wypowiada pierwszych słów. W takich przypadkach rodzice powinni podzielić się swoimi obawami z pediatrą, aby ewentualnie podjąć odpowiednie kroki diagnostyczne lub terapeutyczne.
Brak wskazywania palcem a rola rodziców
Rozwój umiejętności wskazywania palcem u dziecka może być opóźniony lub ograniczony z różnych przyczyn, w tym w wyniku interakcji społecznych z rodzicami. Oto kilka sytuacji, które mogą wpłynąć na opóźnienie w rozwoju tej umiejętności:
- Rodzic jest często zajęty – Jeśli rodzic jest zazwyczaj zajęty i nie reaguje na próby komunikacji dziecka, maluch może nie nauczyć się wskazywania jako sposobu na przyciągnięcie uwagi. Dziecko może zrezygnować z prób wskazywania, jeśli zauważy, że te gesty nie przynoszą oczekiwanych rezultatów, czyli zainteresowania ze strony rodzica.
- Automatyczne spełnianie potrzeb dziecka – Gdy rodzic antycypuje wszystkie potrzeby dziecka i dostarcza przedmioty bez wcześniejszego ich wskazania lub proszenia przez dziecko, maluch może nie czuć potrzeby rozwijania tej umiejętności. Jeśli wszystko jest dostarczane zanim dziecko zdąży zasygnalizować swoje pragnienia, może nie zrozumieć, że wskazywanie jest skutecznym sposobem komunikacji.
- Brak wzorców do naśladowania – Dzieci uczą się poprzez obserwację i naśladowanie. Jeśli nie obserwują innych osób używających gestów wskazujących w codziennej komunikacji, mogą nie zdawać sobie sprawy, że jest to użyteczna i skuteczna forma wyrażania siebie.
- Ograniczone interakcje społeczne – Dzieci, które mają mniej okazji do interakcji z innymi ludźmi, mogą mieć mniej możliwości do nauki i praktykowania wskazywania. Socjalizacja jest kluczowym elementem, który pomaga dzieciom rozwijać różne umiejętności komunikacyjne, w tym pokazywanie palcem.
- Nieodpowiednia odpowiedź na próby wskazywania – Jeśli rodzice nie zwracają uwagi lub nie reagują odpowiednio, gdy dziecko próbuje coś wskazać, może to zniechęcić dziecko do dalszego używania tego gestu.
Rozwijanie umiejętności pokazywania palcem jest ważne, ponieważ jest to część fundamentów skutecznej komunikacji. Zachęcanie dziecka do używania wskazujących gestów, odpowiednie reagowanie na nie oraz wspieranie przez codzienne interakcje mogą znacząco przyczynić się do rozwoju komunikacyjnego malucha.
Kiedy jeszcze dziecko nie pokazuje palcem?
Rozwój umiejętności pokazywania palcem u dziecka może być również utrudniony przez problemy z motoryką i napięciem mięśniowym. Jeśli dziecko ma trudności z kontrolą nad precyzyjnymi ruchami rąk, co jest często związane z napięciem mięśniowym lub zaburzeniami motorycznymi, może nie być w stanie efektywnie wykonywać gestów takich jak wskazywanie palcem.
Problemy motoryczne mogą ograniczać zdolność dziecka do izolowania palca wskazującego lub koordynacji potrzebnej do celowego wskazywania. W takich przypadkach wskazywanie może być nieprecyzyjne lub dziecko może używać innych, mniej specyficznych gestów, jak otwarta dłoń, zamiast wskazywania jednym palcem.
Dodatkowo, jeśli dziecko doświadcza zwiększonego napięcia mięśniowego, które wpływa na sztywność lub ograniczenia w ruchach, może to jeszcze bardziej utrudniać naukę i używanie wskazywania jako formy komunikacji. W takich przypadkach ważna jest współpraca z fizjoterapeutą czy terapeutą zajęciowym, który może pomóc w rozwijaniu odpowiednich umiejętności motorycznych oraz w ćwiczeniach na zwiększenie kontroli i koordynacji ruchowej, co jest kluczowe dla rozwijania zdolności do wskazywania i innych ważnych umiejętności motorycznych.
Dziecko nie pokazuje palcem – czy to na pewno autyzm?
Jeśli dziecko nie pokazuje palcem jest to kluczowy deficyt często kojarzony ze wczesnym autyzmem. Ocena wskazywania jest szeroko stosowana w badaniach przesiewowych mających na celu wykrycie autyzmu i jest uznawana za istotny sygnał ostrzegawczy.
Wskazywanie, zarówno imperatywne jak i deklaratywne, jest zwykle opóźnione lub nieobecne u dzieci z autyzmem w młodym wieku. Typowe gesty, takie jak wskazywanie w celu prośby o coś, zwracanie na siebie uwagi, pokazywanie przedmiotów opiekunowi, sięganie obiema rękami, by coś podnieść, machanie ręką czy potrząsanie głową na znak „nie”, zwykle pojawiają się u dzieci rozwijających się zgodnie z normą między 9. a 15. miesiącem życia. Dlatego brak wskazywania i innych typowych gestów do 18. miesiąca życia może wskazywać na deficyty w wspólnej uwadze i być potencjalnym wskaźnikiem autyzmu.
Brak wskazywania nie jest jednoznacznym wskaźnikiem autyzmu. Dziecko może wskazywać, a mimo to mieć autyzm. Istnieje możliwość, że dziecko zacznie wskazywać, a potem doświadczy regresji w swoich umiejętnościach, tak jak w przypadku dziecka, które kiedyś machało, a potem przestało.
Dziecko może zacząć wskazywać w wieku 12 lub 15 miesięcy, machać lub pokazywać różne przedmioty, a następnie te działania mogą stać się coraz rzadsze. Niektóre dzieci mogą nie wskazywać palcem i mimo to nie otrzymać diagnozy autyzmu. To tylko jeden z wielu objawów, który psychiatrzy biorą pod uwagę podczas diagnozy autyzmu.
Czym jest autyzm?
Autyzm, znany również jako zaburzenie ze spektrum autyzmu (ASD), to szerokie spektrum zaburzeń rozwojowych, które wpływają na zdolności komunikacyjne, społeczne i behawioralne. Osoby z autyzmem mogą doświadczać trudności w nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji społecznych, często mają ograniczone, powtarzalne wzorce zachowań i zainteresowań oraz mogą inaczej reagować na bodźce sensoryczne. Objawy autyzmu zazwyczaj pojawiają się w pierwszych latach życia.
ASD występuje wśród wszystkich grup etnicznych i rasowych. Charakteryzuje się szerokim zakresem symptomów i nasilenia, co sprawia, że każda osoba z autyzmem jest unikalna, jednak istnieją pewne wspólne cechy. Typowe objawy ASD to unikanie kontaktu wzrokowego, problemy z prowadzeniem rozmów lub utrzymaniem uwagi, nietypowa mimika twarzy i ton głosu, a także trudności w rozumieniu emocji innych osób.
Przyczyny ASD nie są jednoznacznie określone, ale istnieją dowody wskazujące na czynniki środowiskowe i genetyczne, co potwierdza zwiększone ryzyko występowania zaburzenia u członków rodziny.
Inne objawy autyzmu u dzieci
Autyzm u małych dzieci
Objawy autyzmu wśród małych dzieci mogą obejmować:
- brak reakcji na własne imię,
- brak kontaktu wzrokowego,
- brak uśmiechu w odpowiedzi na uśmiech,
- silne zaniepokojenie przy nieprzyjemnych smakach, zapachach lub dźwiękach,
- wykonywanie powtarzalnych ruchów, takich jak trzepotanie rękami, pstrykanie palcami czy kołysanie ciałem,
- ograniczona mowa w porównaniu z rówieśnikami,
- problemy z udawaniem podczas zabawy,
- powtarzanie tych samych słów lub fraz,
- chodzenie na palcach,
- zatykanie uszu,
- układanie zabawek w rzędzie.
Autyzm u starszych dzieci
W przypadku starszych dzieci objawy autyzmu mogą obejmować:
- brak zrozumienia uczuć i myśli innych,
- nietypowa forma mowy – echolalia czy mówienie w sposób niezwiązany z rozmową,
- potrzeba rygorystycznego trzymania się codziennej rutyny i duża frustracja przy jej zmianach,
- intensywne zainteresowanie specyficznymi przedmiotami lub działaniami,
- duża irytacja przy prośbach lub zmianach,
- trudności w nawiązywaniu przyjaźni lub preferencja samotności,
- dosłowne rozumienie języka, na przykład niezrozumienie przenośni,
- trudności w wyrażaniu własnych uczuć.
Autyzm u dziewcząt i chłopców
Autyzm może przebiegać różnie w zależności od płci. Dziewczynki z autyzmem mogą:
- ukrywać niektóre objawy autyzmu, naśladując zachowanie i zabawę innych dzieci,
- wycofywać się w trudnych sytuacjach,
- lepiej radzić sobie w interakcjach społecznych,
- wykazywać mniej powtarzających się zachowań. To sprawia, że autyzm może być trudniejszy do zdiagnozowania u dziewcząt.
W jakim wieku diagnozuje się autyzm?
Autyzm można zdiagnozować w każdym wieku, ale najczęściej diagnoza stawiana jest we wczesnym dzieciństwie. Objawy autyzmu często stają się widoczne już w pierwszych dwóch latach życia dziecka. Pierwsza ocena i diagnoza jest możliwa już w wieku 18-24 miesięcy. Wczesne rozpoznanie i interwencja mają kluczowe znaczenie, ponieważ mogą znacząco pomóc w rozwoju dziecka i lepszym dostosowaniu terapii do jego potrzeb.
Mimo że wczesne lata są kluczowe dla diagnozy, niektóre przypadki autyzmu mogą być rozpoznawane później, szczególnie w przypadku osób z łagodniejszymi objawami lub tych, które nauczyły się maskować swoje trudności. U niektórych osób, zwłaszcza u dziewcząt, autyzm może być zdiagnozowany dopiero w wieku szkolnym lub nawet w dorosłym życiu.
Nauka pokazywania palcem
Podobnie jak w przypadku większości innych umiejętności, dzieci najlepiej uczą się poprzez przykład. Wskaż rzeczy, które interesują Twoje dziecko. Powiedz: „Patrz, jest kotek! Patrz, tam jest twoja brakująca piłka!” Jeśli masz w domu innego partnera do komunikacji (np. innego rodzica lub starsze rodzeństwo), pamiętaj, aby podczas wskazywania modelować („Czy możesz podać mi mój kubek” podczas wskazywania).
Pierwszym krokiem, aby nauczyć dziecko pokazywania palcem, jest zachęcanie go do dotykania przedmiotów właśnie tym palcem. Po opanowaniu wskazywania i dotykania przedmiotów w książce, zabawkach czy na fiszkach, kolejnym etapem jest nauka wskazywania palcem wskazującym na obiekty takie jak ciasteczko na półce czy samolot na niebie. Proces ten może wymagać więcej czasu, ale jest wykonalny.
Komunikuj się z dzieckiem za pomocą gestów już od najmłodszych lat. Stymuluj rozwój motoryki małej podczas zabawy, na przykład oferując małe przedmioty do chwytania, wskazując palcem na przedmioty, czy włączając i wyłączając światło palcem wskazującym. Podczas zabawy z dzieckiem, demonstruj wskazywanie. Czytaj książki i pokazuj obrazki, wskazując i nazywając znane obiekty.
Jak zachęcać dziecko do pokazywania palcem
Modelowanie to pierwsza faza nauki wskazywania. Możesz wspierać swoje dziecko w nauce tego gestu podczas opowiadania historii, śpiewania piosenek, zabaw dydaktycznych, które zachęcają do wskazywania lub podczas codziennych czynności.
Modelowanie wskazywania
Nawet zanim Twoje dziecko zacznie naśladować Twoje gesty, obserwuje i przyswaja otaczający je świat. Pokazuj, jak wskazać i nazwać przedmioty. Na przykład, podczas posiłków możesz wskazać na owoc i powiedzieć: „Oto twój banan! Mniam!”
Proponowanie opcji zachęcających do wskazywania
Podczas zabawy podnieś dwie zabawki, pytając: „Patrz! Mam piłkę i książkę. Której chcesz?” Obserwuj, na którą opcję dziecko zwraca uwagę lub którą próbuje sięgnąć. Następnie wskaż i nazwij wybrany przedmiot: „Och! Wybrałeś książkę!”
Wskazywanie szczegółów podczas czytania
Czytając książkę, wskazuj na obrazy i ilustracje, które mogą zainteresować dziecko, takie jak zabawki, zwierzęta, elementy przyrody czy przedmioty domowe. Wyraźnie wskazuj i komentuj: „Spójrz na tego psa! Jest taki puszysty.” Początkowo dziecko może nie być w stanie śledzić Twojego wskazania, ale z czasem, w miarę rozwoju, będzie coraz bardziej angażować się we wskazywanie i wspólne czytanie.
Wybierzcie się na wycieczkę po domu
Podczas spacerów z dzieckiem po domu, przechodząc z pokoju do pokoju, wskaż znajome przedmioty, nazywaj je i demonstruj, jak można nimi sterować (np. „Zobacz, światło można włączyć”). Pokazując i nazywając przedmioty, zachęcasz dziecko do wskazywania i komunikowania się słowami.
Idźcie na spacer
Podczas spacerów wskaż zwierzęta, kwiaty czy inne dzieci. Jeśli Twoje dziecko jedzie w wózku, zadbaj, aby schylić się do poziomu jego oczu podczas wskazywania, co pozwoli mu lepiej śledzić, gdzie kierujesz palcem. Z czasem zauważysz, że Twoje dziecko zaczyna wykazywać zainteresowanie obiektami, które chce odkrywać.
Reaguj na wskazywanie przez dziecko
Skutecznym sposobem na zachęcenie dziecka do wskazywania jest reagowanie na jego gesty. Jeśli wskaże na przedmiot, zwróć uwagę na jego zastosowanie lub funkcję i odpowiedz. Twoja reakcja pokaże dziecku, że jego działania są skuteczne, że jego próby komunikacji są ważne i że zwracasz uwagę na jego zainteresowania oraz potrzeby. Z czasem dziecko zrozumie, że jego gesty przyciągają Twoją uwagę i są ważne.
Wskazywanie i nazywanie części ciała
Kiedy Twoje dziecko zacznie lepiej rozumieć język i stanie się bardziej świadome własnego ciała, możesz wprowadzić i opisać różne części ciała. Zanim Twoje dziecko nauczy się mówić, możesz nazywać poszczególne części ciała podczas wspólnej zabawy.
Śpiewaj i wskazuj
Piosenki, które zawierają wskazywanie i gesty, mogą być dla Twojego dziecka zabawnym sposobem na naukę różnych części ciała, na przykład popularna piosenka „Głowa, ramiona, kolana, pięty”.
Łaskotanie i oznaczanie
Jeśli Twoje dziecko lubi być łaskotane, użyj lekkiego, jasnego szalika podczas zabawy, aby połaskotać różne części ciała dziecka, nazywając każdą z nich, na przykład mówiąc: „Łaskoczę Twoje palce u nóg”. Wskazuj każdą część ciała, aby upewnić się, że dziecko kojarzy każdą z nich z odpowiednią nazwą.
Zabawa w lustrze
Gdy Twoje dziecko będzie coraz lepiej rozpoznawać poszczególne części ciała, dodaj lusterko, aby zabawa stała się jeszcze ciekawsza. Bawcie się razem przed dużym, oprawionym lustrem, mówiąc: „Widzę cię w lustrze!” Wskazuj na nos i inne części ciała dziecka w lustrze, gdy razem na nie patrzycie. Sprawdź, czy Twoje dziecko zacznie bawić się w „akuku” przed lustrem lub pocałuje swoje odbicie.
Pękające bąbelki
Dzieci uwielbiają bąbelki, a ich przekłuwanie może sprzyjać rozwojowi umiejętności wskazywania. Ruch wskazujący palcem w kierunku poruszającej się bańki jest dodatkowym wyzwaniem motorycznym.
Zabawa ciastem
Zarówno zabawa plasteliną, jak i wyrabianie ciasta mogą rozwijać umiejętności motoryki małej.
Eksploracja książek lub kart z teksturami
Zaznajomienie dziecka z różnymi teksturami może być pomocne w nauce wskazywania. Przydatne mogą okazać się karty z teksturami. Wskazując i nazywając obrazki na kartach, można poszerzać zasób słów dziecka i zachęcać je do odkrywania teksturowanych części kart.
Dziecko nie pokazuje palcem – co robić?
Jeśli zauważasz u swojego dziecka objawy takie jak unikanie pokazywania palcem, ograniczone i powtarzalne zachowania lub opóźnienia w komunikacji społecznej, warto rozważyć konsultację w naszej poradni.
Oferujemy test diagnostyczny ADOS-2, który jest uznawany za jeden z najbardziej skutecznych narzędzi do oceny zaburzeń ze spektrum autyzmu. Nasz zespół posiada wieloletnie doświadczenie w pracy z dziećmi z ASD i jest gotowy, aby wspierać rozwój Twojego dziecka.
Zapewniamy profesjonalne wsparcie, które może być kluczowe dla wczesnej interwencji i skutecznej terapii. Należy jednak pamiętać, że brak pokazywania palcem nie musi oznaczać obecności autyzmu. Może to być również symptom problemów z motoryką czy napięciem mięśniowym. Kontrola u specjalisty pomoże wykryć inne możliwe problemy dziecka. Skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się więcej o możliwościach, jakie możemy zaoferować Twojemu dziecku.
Poradnia FOCUS – Zapraszamy!
Więcej na temat diagnozy autyzmu u dzieci znajdziesz tutaj.
Sprawdź naszą ofertę: psycholog dziecięcy Katowice psycholog dziecięcy Gliwice psycholog dziecięcy online psychiatra dziecięcy Katowice |
Tagi: dziecko nie pokazuje palcem, dziecko nie wskazuje palcem, dlaczego dziecko nie pokazuje palcem, brak wskazywania u dziecka, brak gestu wskazywania palcem, jak nauczyć gestu wskazywania palcem, wwr gliwice, integracja sensoryczna gliwice